Trồng lúa làm ruộng là một ngành nông nghiệp chính của các nước Đông Nam Á. Tuy ngày nay, nông nghiệp lúa gạo không còn giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, nhưng đây cũng là một ngành nghề có truyền thống lâu đời.
Do đó, nó gắn liền với những tín niệm, các vị thần dân gian, trong đó nữ thần lúa Phosop có nhiều biến thể khác nhau.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 4
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 5
Nữ thần Phosop hoặc Phaisop là nữ thần lúa của người Thái Lan. Phosop là một vị thần liên quan đến văn hóa dân gian Thái Lan cổ xưa hơn là một vị nữ thần của một tôn giáo có phẩm trật, giáo lý chủ đạo. Nữ thần lúa này còn được gọi là Mae Khwan Khao (tiếng Thái: แม่ ขวัญข้าว; “Mẹ Lúa sự thịnh vượng”).
Bối cảnh
Những nghi lễ cúng dường (เฉลวchaleo) được thực hiện để xoa dịu nữ thần trong suốt các giai đoạn gieo cấy gặt hái khác nhau. Người dân tin rằng nữ thần Phosop luôn đảm bảo cho họ có đủ lúa gạo để ăn.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 3
Ở Thái Lan ngày nay, sự tôn kính của người nông dân đối với nữ thần Phosop đã giảm dần trong thời gian gần đây, nhưng Nữ hoàng Sirikit đã ban một sự bảo trợ hoàng gia cho phong tục cổ xưa này của văn hóa dân gian Thái Lan vào tháng 8-2008.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 6Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 7
Những lễ nghi truyền thống liên quan đến lúa gạo và các giai đoạn canh tác có một ý nghĩa truyền thống sâu sắc để đảm bảo rằng người nông dân sẽ có được vụ mùa tốt đẹp. Mỗi năm, tại Thái Lan, vào cuối Lễ tịch điền hoàng gia, mọi người tranh nhau thu nhặt các hạt giống từ những luống cày để cầu mong sự may mắn.
Biểu trưng
Hình tượng biểu trưng của nữ thần Phosop là của một người phụ nữ xinh đẹp mang đầy trang sức và vận một chiếc váy màu đỏ hoặc màu xanh lá cây.
Nữ thần được thể hiện cả ở tư thế ngồi lẫn đứng, cầm một bó lúa đã được thu hoạch bên trên vai phải, nhưng đôi khi bó lúa cũng nằm trên cánh tay.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 8
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 9
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 10
Nữ thần lúa gạo Thái Lan
Các hình tượng gần đây của nữ thần dựa vào hình tướng chư thiên nữ của Hindu giáo, nhưng nguồn gốc của nó thuộc về địa phương và từ xa xưa hơn.
Ở một số vùng, thôn nữ trẻ có thể hóa trang như chính nữ thần Phosop trong các lễ nghi và lễ hội thu hoạch lúa của địa phương.
Nữ thần lúa gạo ở các nước Đông Nam Á
Các nước láng giềng
Nữ thần lúa gạo được biết như là Nang Khosop ở Lào, cũng là một phần của văn hóa vùng nông thôn. Có nhiều dị bản khác nhau trong thần thoại Lào nói về nguồn gốc lúa gạo.
Một tư liệu ở Wat Si Saket kể: sau một ngàn năm đói kém, một người thanh niên đã bắt được một con cá vàng. Nhà vua của loài cá nghe thấy tiếng kêu la đau đớn và đã đến thỉnh cầu chàng trai thả con cá vàng ra để đổi lấy châu báu.
Kho báu đó chính là Nang Khosop, nàng thiếu nữ linh hồn của lúa gạo. Nang Khosop sống trên những cánh đồng lúa được con người nuôi dưỡng trong nhiều thế kỷ và thấm nhuần các học thuyết Phật giáo.
Nhưng một ngày nọ, một vị vua bất chính đã mang nạn đói kém đến một lần nữa trên vùng đất này bởi ông đã dùng lúa gạo tích trữ từ nhân dân mua vàng, voi và những món hàng xa xỉ khác cho chính mình.
Trong suốt những tháng ngày khó khăn đó của nạn đói, một cặp vợ chồng nô lệ già cả đến gặp một vị ẩn sĩ ở trong rừng. Thấy họ đói khổ, người ẩn sĩ khẩn cầu Nang Khosop ban thức ăn cho họ.
Do đó, nó gắn liền với những tín niệm, các vị thần dân gian, trong đó nữ thần lúa Phosop có nhiều biến thể khác nhau.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 4
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 5
Nữ thần Phosop hoặc Phaisop là nữ thần lúa của người Thái Lan. Phosop là một vị thần liên quan đến văn hóa dân gian Thái Lan cổ xưa hơn là một vị nữ thần của một tôn giáo có phẩm trật, giáo lý chủ đạo. Nữ thần lúa này còn được gọi là Mae Khwan Khao (tiếng Thái: แม่ ขวัญข้าว; “Mẹ Lúa sự thịnh vượng”).
Bối cảnh
Những nghi lễ cúng dường (เฉลวchaleo) được thực hiện để xoa dịu nữ thần trong suốt các giai đoạn gieo cấy gặt hái khác nhau. Người dân tin rằng nữ thần Phosop luôn đảm bảo cho họ có đủ lúa gạo để ăn.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 3
Ở Thái Lan ngày nay, sự tôn kính của người nông dân đối với nữ thần Phosop đã giảm dần trong thời gian gần đây, nhưng Nữ hoàng Sirikit đã ban một sự bảo trợ hoàng gia cho phong tục cổ xưa này của văn hóa dân gian Thái Lan vào tháng 8-2008.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 6Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 7
Những lễ nghi truyền thống liên quan đến lúa gạo và các giai đoạn canh tác có một ý nghĩa truyền thống sâu sắc để đảm bảo rằng người nông dân sẽ có được vụ mùa tốt đẹp. Mỗi năm, tại Thái Lan, vào cuối Lễ tịch điền hoàng gia, mọi người tranh nhau thu nhặt các hạt giống từ những luống cày để cầu mong sự may mắn.
Biểu trưng
Hình tượng biểu trưng của nữ thần Phosop là của một người phụ nữ xinh đẹp mang đầy trang sức và vận một chiếc váy màu đỏ hoặc màu xanh lá cây.
Nữ thần được thể hiện cả ở tư thế ngồi lẫn đứng, cầm một bó lúa đã được thu hoạch bên trên vai phải, nhưng đôi khi bó lúa cũng nằm trên cánh tay.
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 8
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 9
Nữ thần lúa ở Đông Nam Á 10
Nữ thần lúa gạo Thái Lan
Các hình tượng gần đây của nữ thần dựa vào hình tướng chư thiên nữ của Hindu giáo, nhưng nguồn gốc của nó thuộc về địa phương và từ xa xưa hơn.
Ở một số vùng, thôn nữ trẻ có thể hóa trang như chính nữ thần Phosop trong các lễ nghi và lễ hội thu hoạch lúa của địa phương.
Nữ thần lúa gạo ở các nước Đông Nam Á
Các nước láng giềng
Nữ thần lúa gạo được biết như là Nang Khosop ở Lào, cũng là một phần của văn hóa vùng nông thôn. Có nhiều dị bản khác nhau trong thần thoại Lào nói về nguồn gốc lúa gạo.
Một tư liệu ở Wat Si Saket kể: sau một ngàn năm đói kém, một người thanh niên đã bắt được một con cá vàng. Nhà vua của loài cá nghe thấy tiếng kêu la đau đớn và đã đến thỉnh cầu chàng trai thả con cá vàng ra để đổi lấy châu báu.
Kho báu đó chính là Nang Khosop, nàng thiếu nữ linh hồn của lúa gạo. Nang Khosop sống trên những cánh đồng lúa được con người nuôi dưỡng trong nhiều thế kỷ và thấm nhuần các học thuyết Phật giáo.
Nhưng một ngày nọ, một vị vua bất chính đã mang nạn đói kém đến một lần nữa trên vùng đất này bởi ông đã dùng lúa gạo tích trữ từ nhân dân mua vàng, voi và những món hàng xa xỉ khác cho chính mình.
Trong suốt những tháng ngày khó khăn đó của nạn đói, một cặp vợ chồng nô lệ già cả đến gặp một vị ẩn sĩ ở trong rừng. Thấy họ đói khổ, người ẩn sĩ khẩn cầu Nang Khosop ban thức ăn cho họ.
